แถลงสรุปผลการสังเกตการณ์ และจับตาคะแนนเลือกตั้ง’66 ในวันที่ประชาชนลุกขึ้นยืนถือกล้อง

[20-05-66] แถลงสรุปผลการสังเกตการณ์ และจับตาคะแนนเลือกตั้ง 66 ในวันที่ประชาชนลุกขึ้นยืนถือกล้อง

โดย

– ยุคลธรณ์ ข้อยเครือ อาสาสมัครกลุ่มทะลุมข

– ปธานิน กล่อมเอี๊ยง มูลนิธิอาสาสมัครเพื่อสังคม

– ภูภุช กนิษฐชาต เจ้าหน้าที่เก็บข้อมูล iLaw

– อานนท์ ชวาลาวัณย์ เจ้าหน้าที่เก็บข้อมูล iLaw

– ปฏิพัทธ์ สุสำเภา บริษัท Opendream

– สันติชัย อาภรณ์ศรี Rocket Media Lab

– ยิ่งชีพ อัชฌานนท์ iLaw

เพื่อสรุปภาพรวมการมีส่วนร่วมในการสังเกตการณ์ของอาสาสมัคร, สรุปข้อค้นพบและปัญหาระหว่างการสังเกตการณ์การเลือกตั้งและการนับคะแนน, สรุปปัญหาการจัดการเลือกตั้งและข้อเสนอต่อกกต.เพื่อการเลือกตั้งโปร่งใสในอนาคตโดยมีข้อเสนอในระยะเร่งด่วนเฉพาะหน้า ต่อ กกต. ดังนี้

1. ในสถานการณ์ปัจจุบัน กกต. ควรเร่งรับรองผลการเลือกตั้งอย่างเป็นทางการโดยเร็ว ทีสุด แม้ในระเบียบข้อ 215 จะให้เวลากกต. 60 วัน แต่หา กกต. ตรวจสอบแล้วว่าการเลือกตั้ง ในพืนทีใดไม่มีข้อสงสัยเรื่องการทุจริตก็ควรประกาศรับรองในวันจันทร์ที่ 22 พฤษภาคม 2566 เพื่อให้การจัดตั้งรัฐบาลใหม่สามารถเดินหน้าไปได้โดยไม่เปิดช่องว่างให้เกิดการเจรจาต่อรอง เพื่อเปลี่ยนแปลงแนวโน้มการจัดตั้งรัฐบาลให้แตกต่างไปจากที่ประชาชนได้ออกเสียงมา

2. สำหรับเขตเลือกตั้งที่มีข้อร้องเรียนว่าผลคะแนนรวมไม่ตรงกับจํานวนผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้ง ระเบียบข้อ 177 วรรคสี และข้อ 223 ให้อำนาจกกต. สั่ง “นับคะแนนใหม่” ได้ และ ควรสั่งโดยเร็ว เมื่อมีข้อครหาเกียวกับการนับคะแนนและการรายงานผลคะแนน การสั่งให้นับคะแนนใหม่ควรจะเป็นวัฒนธรรมขั้นพื้นฐานที่สร้างการมีส่วนร่วมและความโปร่งใส่ การเพิ่มภาระและไม่ใช่การเสียหน้าสําหรับ กกต.

3. สำหรับเขตเลือกตั้งที่ยังมีข้อสงสัย และมีข้อร้องเรียน กกต. ควรเร่งตรวจสอบและ ชี้แจงต่อสาธารณะให้เร็วที่สุด เช่น กรณีการรวมคะแนนแล้วผู้สมัครบางคนมีคะแนนเพิ่มขึ้น อย่างรวดเร็ว กรณีข้อมูลที่แสดงผลจากระบบ ectreport มีลักษณะ “บัตรเขย่ง” คือ คะแนน ของผู้สมัครทุกคนรวมกันมากกว่าจํานวนผู้มาใช้สิทธิ์ และเลิกพฤติกรรมการ “กาหัว” ประชาชนทีแสดงความคิดเห็นว่า “ไม่เป็นความจริง” แต่ใช้การอธิบายข้อเท็จจริงจากผู้มีส่วน เกี่ยวข้องให้ชัดเจนแทน

? ข้อเสนอแนะสําหรับการจัดการเลือกตั้งครั้งต่อไป ?

? กกต. ควรเปิดเผยข้อมูลที่จําเป็นอย่างเป็นระบบและเป็นกิจจะลักษณะ เช่น ข้อมูล สถานที่ตั้งหน่วยเลือกตั้งทั่วประเทศ ข้อมูลจํานวนผู้มาใช้สิทธิเลือกตั้งล่วงหน้าแต่ละพื้นที ข้อมูลผู้สมัครรับเลือกตั้ง ข้อมูลค่าใช้จ่ายในการหาเสียง ข้อมูลเรื่องร้องเรียนและผลการ พิจารณา ฯลฯ ซึ่งจะส่งผลให้ประชาชนตรวจสอบและสนับสนุนการจัดการเลือกตั้งได้สะดวก ขึ้น และเกิดการมีส่วนร่วมอย่างกว้างขวางมากขึ้น

? กกต. ควรให้ความรู้และจัดอบรมให้กับกรรมการประจำหน่วย (กปน.) ให้เข้าใจระบบ การจัดการเลือกตั้งภาพรวมให้มากขึ้น ให้มีความรู้เรื่องขั้นตอนการปฏิบัติและเอกสารที่ เกี่ยวข้องทั้งหมด ให้เข้าใจและเคารพประชาชนที่ต้องการมีส่วนร่วมสังเกตการณ์การนับ คะแนน เปิดให้ประชาชนตรวจสอบ สอบถาม ถ่ายภาพ ถ่ายวิดีโอได้อย่างเต็มที่ รวมทั้งลดขั้น ตอนที่ไม่จําเป็นเพื่อลดภาระและเพิ่มประสิทธิภาพของ กปน. ด้วย

? กกต. ควรถอดบทเรียนจากระบบการรายงานผลคะแนนในปี 2566 และพัฒนาระบบ ที่ดีขึ้น โดยให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการออกแบบกฎหมาย ระเบียบ และพัฒนาเทคโนโลยี เพื่อการรายงานผลคะแนนที่รวดเร็ว ถูกต้อง และโปร่งใสกว่าเดิม

ขอบคุณอาสาสมัครและทุกท่านที่มีส่วนช่วยกันรายงานผลคะแนนในวันเลือกตั้ง 66 ที่ผ่านมา

#จับตาการเลือกตั้ง