ครอบครัวของคนแปลกหน้า

เด็กดอย-พี่น้องอีสาน-เหมืองแร่ คือ สามคำ สามความหมาย สามความรู้สึก ต่างกรรมต่างวาระกัน แต่โชคชะตาชีวิตและความบังเอิญอะไรบางอย่างทำให้สามคำนี้เข้าใกล้กัน ได้มีเรื่องราว เวลา ครั้งหนึ่งในชีวิตเชื่อมร้อยไปด้วยกัน ก่อนอื่นต้องบอกก่อนเลยว่าผมเป็นคนชาติพันธุ์ปาเกอญอ บ้านเกิดผมอยู่ทางตอนเหนือของไทย ห่างไกลจากพื้นที่ “ดงมะไฟ” ที่ผมทำงานอยู่ตอนนี้ประมาน 700 กิโลเมตร ครั้งเยาว์วัยผมไม่เคยคิดเลยว่าชีวิตนี้ผมจะได้มาทำงานที่จังหวัดเล็ก ๆ แห่งหนึ่งที่แยกออกจากจังหวัดอุดรธานี

ปลายทางแรกของการเริ่มต้นเดินทางของผมคือ “บ้านผาซ่อนโชคชัย” ต.ดงมะไฟ อ.สุวรรณคูหา จ.หนองบัวลำภู วันแรกที่ผมมาถึงที่นี่ผมไม่รู้จักไครเลย ไม่รู้เลยว่าไครเป็นไคร ทำอะไร ที่ไหน อย่างไร ผมเป็นเพียง “คนแปลกหน้าต่างถิ่นคนหนึ่ง” ที่มีโอกาสเดินทางเข้ามาแล้วพบกับภาพประทับใจแรกจากรอยยิ้มที่ชาวบ้านในพื้นที่ส่งมาให้ ผมจึงส่งยิ้มซื่อ ๆ ใส ๆ กลับคืนไปให้เช่นกัน

หลาย ๆ วันต่อมาผมได้เริ่มรู้จักผู้คนมากขึ้น เริ่มคุ้นหน้าคุ้นตามากขึ้นแม้จะยังจำชื่อไม่ได้ก็ตาม ผมเริ่มจากการใช้สรรพนามเรียกชื่อพวกเขา เริ่มจากพ่อ แม่ ผู้ชายก็เรียกพ่อ ผู้หญิงก็เรียกแม่ ส่วนเด็กก็เรียกน้อง ประมาณ 2 อาทิตย์ผ่านไป ความคุ้นหน้าคุ้นตาเริ่มเพิ่มตาม การสื่อสารกันมีมากขึ้น ความสนิทสนมเข้ามาแทนที่คำว่า “คนแปลกหน้า” ผมเริ่มจำชื่อพวกเขาได้บ้าง ผมเริ่มเรียกชื่อพ่อทูล แม่ลำ แม่ยอด แม่ขวัญ น้องเฟรม น้องต้อล พี่นาจ พี่ออด ได้อย่างมั่นใจมากขึ้น

การจำและเรียกชื่อพวกเขาได้ถูก ทำให้เราเริ่มสนิทสนมกันมากขึ้น และด้วยกิจกรรมต่าง ๆ ที่เราได้ทำ เช่น กินข้าวด้วยกัน เป็นยามด้วยกัน ยกเต้นท์ ยกน้ำด้วยกัน ยิ่งทำให้เราสนิทสนมกันขึ้นไปอีก ทุกคนที่นี่เป็นมิตรกับผมเรียกผมกินข้าว ถามไถ่เวลาผมจะไปไหนมาไหนด้วยความเป็นห่วงเป็นใย และมีประโยคหนึ่งที่คอยถามผมตลอดเลยคือ “ไม่คิดถึงพ่อแม่เหรอจากบ้านมาไกลแบบนี้” แทบทุกครั้งที่ผมถูกถามด้วยคำถามนี้ ผมจะเงียบสักครู่หนึ่งแล้วค่อยตอบกลับไปว่า “ผมคิดบ้านเสมอ แต่ความคิดถึงนั้นถูกบรรเทาด้วยน้ำใจไมตรีของคนที่นี่” การเดินทางเข้ามาพักพิงอาศัยที่นี่ทำให้ผมมีพ่อแม่ พี่น้องเพิ่มขึ้น ทุกคนเรียกว่าลูก เรียกพี่ น้อง ทำให้ผมรู้สึกว่าการมาอยู่ที่นี่คือการมาอยู่ร่วมกันแบบครอบครัวใหญ่

จากคนแปลกหน้าผันเปลี่ยนเป็นคนรู้จัก จากคนรู้จักแปรเปลี่ยนเป็นคนไว้ใจ จากคนไว้ใจบ้างก็กลายเป็นพ่อ บ้างก็กลายเป็นแม่ บ้างก็กลายเป็นพี่ เป็นน้อง คงต้องขอบคุณกาลเวลาที่ให้เราได้มาพบกัน ขอบคุณโลกใบนี้ ที่มีสิ่งสวยงามให้ได้ชื่นชม ขอบคุณพ่อแม่พี่น้อง ที่ทำให้ลดความรู้สึกคิดถึงบ้าน ไม่ว่าจะชาตินี้และชาติต่อ ๆ ไปเราจะเป็นครอบครัวเดียวกันตลอดไป

@@@@@@@

เรื่อง /ภาพประกอบ : มิโพ-ไชยศรี  สุพรรณิการ์
อาสาสมัครนักสิทธิมนุษยชน รุ่น 15 
โครงการขับเคลื่อนนโยบายสาธารณะด้านทรัพยากรแร่  : PPM